Πώς φερόμαστε στα παιδιά που δυσκολεύονται ή αρνούνται να πάνε σχολείο;

Η επιστροφή στα θρανία δεν καθόλου εύκολη υπόθεση. Μικροί και μεγάλοι χρειάζεται να προσαρμοστούν και πάλι σε διαφορετικούς ρυθμούς, να «ξεχάσουν» κάποιες συνήθειες και να ελιχθούν στα νέα δεδομένα της «σχολικής» καθημερινότητας. Κάποια παιδιά μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες κατά τη διαδικασία της επιστροφής, ακόμα και να αρνηθούν να πάνε στο σχολείο. Τι πρέπει να προσέξουμε και πώς μπορούμε να αντιδράσουμε αποτελεσματικά;

• Δεν κάνουμε υποθέσεις. Συχνά οι σπεύδουμε να βγάλουμε συμπεράσματα για την άρνηση του παιδιού, κάνοντας υποθέσεις που μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με την πραγματική αιτία. Αυτή η στρατηγική μπορεί να φέρει ρήξη στη σχέση με το παιδί. Στόχος είναι να χτίσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης, μέσα στην οποία το παιδί θα νιώθει ελεύθερο να μοιραστεί τις σκέψεις, τις δυσκολίες και τα προβλήματά του. Ζητήματα ανασφάλειας, χαμηλή αυτοεκτίμηση, έλλειψη κοινωνικοποίησης, άγχος αποχωρισμού, φοβίες, μαθησιακές δυσκολίες, περιστατικά παρενόχλησης και πολλά ακόμα μπορεί να υποβόσκουν. Είναι προτιμότερο να μοιραστούμε τις όποιες σκέψεις μας με το παιδί και να του ζητήσουμε να συνεργαστεί μαζί μας για να βρούμε μια λύση ή ακόμα και την αιτία.

• Κάνουμε τις απειλές, συνέπειες. Οι απειλές σπάνια λειτουργούν αποτελεσματικά, κι ακόμα κι αν λειτουργήσουν, αυτό θα κρατήσει λίγο ή την επόμενη φορά θα πέσουν στο κενό, προκαλώντας την αντίδραση του παιδιού. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάνουν τις απειλές μια κακή επιλογή. Σκεφτείτε ότι στις πιο πολλές περιπτώσεις το πιθανότερο είναι ότι δεν θα τις εφαρμόσουμε ποτέ ή ότι τελικά η εφαρμογή τους θα επηρεάσει πιο πολύ εμάς, παρά τα ίδια τα παιδιά. Το καλύτερο είναι να προειδοποιήσουμε τα παιδιά για τις συνέπειες που θα έχουν, να δώσουμε ίσως δύο επιλογές ή για πιο απλά ζητήματα, να διαπραγματευτούμε. Είναι βοηθητικό να μοιραστούμε δικές μας εμπειρίες, δείχνοντας ότι δεν έχουμε διάθεση να τιμωρήσουμε το παιδί, αλλά ότι, όπως και σε κάθε άλλη συνθήκη της ζωής, οι πράξεις και η συμπεριφορά μας έχουν συνέπειες.

• Δεν ξεχνάμε τις δικές μας εμπειρίες. Πολλές συχνά, ως ενήλικοι πια, αφήνουμε πίσω τις σχολικές αναμνήσεις, τις συναισθηματικές δυσκολίες, την κούραση ή την πίεση που νιώθαμε. Σαν ενήλικές λοιπόν, αντιλαμβανόμαστε πιο ξεκάθαρα τη σημασία της εκπαίδευσης για τη ζωή μας και ίσως προσπαθούμε να αναπληρώσουμε δικά μας κενά, φορτώνοντας το πρόγραμμα των παιδιών ή έχοντας υψηλές απαιτήσεις. Κάποιοι μαθητές νιώθουν να καταπιέζονται από τις επιλογές που τους επιβάλλουν ή λειτουργούν παρορμητικά λόγω της έντονης πίεσης και δυσφορίας που βιώνουν. Το σχολείο είναι σαφώς σημαντικό, αλλά είναι πιο σημαντικό να βοηθήσουμε τα παιδιά να βρουν το δικό τους κίνητρο για μάθηση και δράση. Πολλές φορές, εάν ανατρέξουμε στις δικές μας σχολικές εμπειρίες, μπορεί να δούμε μια διαφορετική οπτική, που θα μας βοηθήσει να έρθουμε πιο κοντά στα παιδιά και να τα καταλάβουμε καλύτερα.

• Δεν υποτιμάμε τα γεγονότα. Εάν ένα παιδί φαίνεται να έχει έντονες δυσκολίες που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας, είναι προτιμότερο να αναζητήσουμε εξειδικευμένη βοήθεια. Η πρώτη επαφή μπορεί να γίνει με το σχολικό περιβάλλον, αλλά κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί η παρέμβαση ειδικού. Όσο το παιδί απουσιάζει από το σχολείο, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να επανέλθει ομαλά σε αυτό, οπότε όσο πιο γρήγορα δράσουμε τόσο το καλύτερο.