Γιατί τόσο πολλοί άνθρωποι φοβούνται τα έντομα;

Περίπου το 3,5% των ανθρώπων υποφέρει από εντομοφοβία, έναν παράλογο φόβο για τα έντομα, που τους προξενεί έντονες αντιδράσεις άγχους. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι ο φόβος για τα έντομα στηρίζεται κυρίως στο αίσθημα της αηδίας, το οποίο κυριαρχεί στον δυτικό κόσμο. Στον ανατολικό κόσμο πολλά έντομα θεωρούνται γαστριμαργικοί θησαυροί και καταναλώνονται με ευχαρίστηση για πρωινό ή για κυρίως γεύμα.

Οι κατσαρίδες, οι ακρίδες, οι αράχνες και τα σκαθάρια είναι τα έντομα τα οποία προκαλούν την μεγαλύτερη αποστροφή στους περισσότερους από εμάς και κατατάσσονται πρώτα στη λίστα των εχθρών των «εντομοφοβικών».

Ποιες είναι όμως οι πιθανές αιτίες που μας κάνουν να ουρλιάζουμε στη θέα μιας κατσαρίδας ή άλλων εντόμων;

1. Είναι δύσκολο να αποδεχθούμε ότι κάποια έντομα τρέφονται από το αίμα μας ή μπαίνουν στο σώμα μας.
2. Συνδυάζουμε τα έντομα με διάφορες παράξενες ασθένειες όπως η ασθένεια Lyme, η μαλάρια κλπ.
3. Είναι επιθετικά και μπορεί να μας προκαλέσουν έντονο πόνο τσιμπώντας μας. Η πιθανότητα της αλλεργικής αντίδρασης αυξάνει τον φόβο.
4. Είναι ενοχλητικά. Οι ψείρες φέρνουν φαγούρα, το ίδιο και τα κουνούπια, οι μύγες είναι παντού ακόμα και στο πιάτο με το αγαπημένο μας φαγητό, οι σκόροι καταστρέφουν τα ρούχα.
5. Η εμφάνισή τους είναι απωθητική, κυρίως γιατί είναι πολύ διαφορετική από τη δική μας (οτιδήποτε έχει πάνω από τέσσερα πόδια είναι τρομακτικό).
6. Ο ήχος που κάνουν, όταν κινούνται είναι ανατριχιαστικός.
7. Παραβιάζουν με ευκολία τον προσωπικό μας χώρο και η εισβολή τους μας κάνει να αισθανόμαστε λιγότερο καθαροί.
8. Σπάνια μας πλησιάζουν ένα ένα. Ο φόβος ότι ένας στρατός ολόκληρος από έντομα θα μας εξολοθρεύσει ίσως βρίσκεται βαθιά ριζωμένος στο DNA μας ως υπολειπόμενο χαρακτηριστικό από τους πολύ μακρινούς προγόνους μας που κινδύνεψαν στ΄αλήθεια από τις αράχνες.

Το σίγουρο είναι ότι κανείς δεν είναι αδιάφορος με τα έντομα. Παρόλο που είναι μικρά σε μέγεθος οι αντιδράσεις που προκαλούν είναι δυσανάλογα μεγάλες. Θέλουμε να τα ξεφορτωθούμε με κάθε τρόπο: με ταμπλέτες, με ειδικά φάρμακα, εντομοκτόνα ή απλά πατώντάς τα.

Η αλήθεια είναι όμως ότι εξαρτώμαστε πολύ περισσότερο από τα έντομα απ΄όσο εξαρτώνται εκείνα από εμάς. Ο Edward Wilson βιολόγος του Πανεπιστημίου του Harvard υποστηρίζει ότι αν τα έντομα εξαφανιστούν, θα έχουμε κι εμείς την ίδια κατάληξη. Κι αυτό γιατί είναι υπεύθυνα για τη γονιμοποίηση των φυτών, (το ένα τρίτο της ανθρώπινης διατροφής προέρχεται από φυτά που γονιμοποιούνται από τη μέλισσα), αποσυνθέτουν τα απόβλητα και αποτελούν τροφή για αμέτρητα πουλιά, βατράχους, ψάρια και θηλαστικά. Η παρουσία τους είναι εξαιρετικά πολύτιμη για το οικοσύστημά μας και αξίζει να θυμάστε ότι τα έντομα εμφανίστηκαν στη γη πριν από 480 εκ. χρόνια - πολύ πριν εμφανιστεί ο πρώτος άνθρωπος- και επιβιώνουν, χωρίς να τους επηρεάζουν πολύ οι φοβίες μας ή η αποστροφή μας.